Δημοσιεύθηκε στην Ημερησία της Κυριακής 14 Αυγούστου 2011
Ημερησία. Πατηστε Εδώ
Μέχρι στιγμής και παρά τη βαθιά και παρατεταμένη κρίση οι ελληνικές τράπεζες έχουν αποφύγει τα χειρότερα. Δεν μπορούμε να πούμε όμως το ίδιο και για τις γερμανικές ή τις ιρλανδικές τράπεζες. Με το ξέσπασμα της πιστωτικής κρίσης το 2008 πολλές τράπεζες της Ευρωζώνης αντιμετώπισαν προβλήματα ρευστότητας αλλά και σοβαρά προβλήματα φερεγγυότητας. Η γερμανική τράπεζα Hypo Real Estate (HRE) με συνολικό ενεργητικό 400 δισ. ευρώ ουσιαστικά κατέρρευσε, (η Lehman είχε το ίδιο ενεργητικό σε ευρώ). Τότε επενέβη η γερμανική κεντρική τράπεζα για να τη σώσει.
Τον Οκτώβριο του 2010 η Γερμανία δημιούργησε την FMS Wertmanagment ως «κακιά τράπεζα» ή δεινοτράπεζα για να απορροφήσει τα «χτυπημένα» και προβληματικά στοιχεία του ενεργητικού της.
Στην Ιρλανδία, όπου σχεδόν όλες οι τράπεζες είχαν πρόβλημα λόγω της μεγάλης τους έκθεσης στην ιρλανδική «φούσκα» ακινήτων, η κεντρική τράπεζα δημιούργησε τη NAMA όπου και μετέφερε 75 δισεκατομμύρια στοιχεία ενεργητικού από τις τράπεζες σε τιμές 30% της ονομαστικής. Παρ' όλα αυτά, οι ιρλανδικές τράπεζες εξακολουθούν να μην έχουν ρευστότητα και αντλούν γύρω στα 72 δισ. από το Μηχανισμό.
Υπάρχει περίπτωση να δούμε κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα με την δημιουργία μιας τέτοιας δεινοτράπεζας; Και αν ναι, πώς θα γινόταν; Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα υποφέρει από έλλειψη ρευστότητας διότι έχουν κοπεί πολλές πιστωτικές γραμμές των ξένων τραπεζών προς τις ελληνικές και η αλλοπρόσαλλη οικονομική πολιτική έτρεψε σε φυγή καταθέσεις 50 δισ. ευρώ.
Παρ' όλα αυτά και με τη βοήθεια των κρατικών εγγυήσεων οι ελληνικές τράπεζες δεν χρειάστηκε να ενεργοποιήσουν το μηχανισμό ΕΑΡ. Όμως με δεδομένη τη βαθιά ύφεση και την μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων ίσως αυτό να κριθεί αναγκαίο.
Η διαδικασία είναι σχετικά απλή. Δημιουργείται μια καινούρια τράπεζα ή απλώς μετατρέπουμε μια ήδη προβληματική τράπεζα σε «δεινοτράπεζα». Το καινούριο αυτό όχημα ειδικού τύπου μπορεί να έχει προδιαγεγραμμένο όριο ζωής 10 ετών όπως στην Ιρλανδία ή και μεγαλύτερο. Η τράπεζα αυτή προικοδοτείται από το ελληνικό κράτος μέσω του Μηχανισμού Στήριξης (EFSF) με κεφάλαια περίπου 3-5 δισ. ευρώ για να απορροφήσει ενδεχόμενες ζημίες.
Ακολούθως, το κράτος δίνει εγγυήσεις στη «δεινοτράπεζα», η οποία αγοράζει τα προβληματικά στοιχεία ενεργητικού των τραπεζών. Π.χ. εφοπλιστικά δάνεια, στεγαστικά κ.ά. που είναι προβληματικά (δηλαδή μη εξυπηρετούμενα). Η χρηματοδότηση μπορεί να γίνει μέσω του ΕΡΑ ή και μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Σκοπός της τράπεζας αυτής είναι να διαχειριστεί τα δάνεια σε βάθος χρόνου και να μην τα πωλήσει άμεσα και στη χειρότερη στιγμή της αγοράς. Από την άλλη πλευρά οι ελληνικές τράπεζες απελευθερώνουν χώρο στο ενεργητικό τους και ίσως και κεφαλαιακές ανάγκες.
Η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από την τιμή αγοράς των προβληματικών δανείων και την τιμή αποτίμησης που έχουν αυτήν τη στιγμή στα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών. Τα στοιχεία του ενεργητικού δεν μπορεί να είναι ομόλογα ελληνικού δημοσίου που ήδη «χαίρουν» της εγγύησης του ελληνικού κράτους, αλλά μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο.
Συνολικά στην Ευρωζώνη έχουν δοθεί 322 δισ. για να στηρίξουν «δεινοτράπεζες» 1 τρισ. εγγυήσεις προς τραπεζικά ομόλογα/καταθέσεις, 240 δισ. για επανακεφαλαιοποίησεις τραπεζών και πάνω από 70 δισ. για έκτακτη ρευστότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη δημοσιεύσει οδηγίες προς τις χώρες - μέλη για το ποια κριτήρια και ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθηθεί.
Ημερησία. Πατηστε Εδώ
Μέχρι στιγμής και παρά τη βαθιά και παρατεταμένη κρίση οι ελληνικές τράπεζες έχουν αποφύγει τα χειρότερα. Δεν μπορούμε να πούμε όμως το ίδιο και για τις γερμανικές ή τις ιρλανδικές τράπεζες. Με το ξέσπασμα της πιστωτικής κρίσης το 2008 πολλές τράπεζες της Ευρωζώνης αντιμετώπισαν προβλήματα ρευστότητας αλλά και σοβαρά προβλήματα φερεγγυότητας. Η γερμανική τράπεζα Hypo Real Estate (HRE) με συνολικό ενεργητικό 400 δισ. ευρώ ουσιαστικά κατέρρευσε, (η Lehman είχε το ίδιο ενεργητικό σε ευρώ). Τότε επενέβη η γερμανική κεντρική τράπεζα για να τη σώσει.
Τον Οκτώβριο του 2010 η Γερμανία δημιούργησε την FMS Wertmanagment ως «κακιά τράπεζα» ή δεινοτράπεζα για να απορροφήσει τα «χτυπημένα» και προβληματικά στοιχεία του ενεργητικού της.
Στην Ιρλανδία, όπου σχεδόν όλες οι τράπεζες είχαν πρόβλημα λόγω της μεγάλης τους έκθεσης στην ιρλανδική «φούσκα» ακινήτων, η κεντρική τράπεζα δημιούργησε τη NAMA όπου και μετέφερε 75 δισεκατομμύρια στοιχεία ενεργητικού από τις τράπεζες σε τιμές 30% της ονομαστικής. Παρ' όλα αυτά, οι ιρλανδικές τράπεζες εξακολουθούν να μην έχουν ρευστότητα και αντλούν γύρω στα 72 δισ. από το Μηχανισμό.
Υπάρχει περίπτωση να δούμε κάτι παρόμοιο και στην Ελλάδα με την δημιουργία μιας τέτοιας δεινοτράπεζας; Και αν ναι, πώς θα γινόταν; Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα υποφέρει από έλλειψη ρευστότητας διότι έχουν κοπεί πολλές πιστωτικές γραμμές των ξένων τραπεζών προς τις ελληνικές και η αλλοπρόσαλλη οικονομική πολιτική έτρεψε σε φυγή καταθέσεις 50 δισ. ευρώ.
Παρ' όλα αυτά και με τη βοήθεια των κρατικών εγγυήσεων οι ελληνικές τράπεζες δεν χρειάστηκε να ενεργοποιήσουν το μηχανισμό ΕΑΡ. Όμως με δεδομένη τη βαθιά ύφεση και την μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων ίσως αυτό να κριθεί αναγκαίο.
Η διαδικασία είναι σχετικά απλή. Δημιουργείται μια καινούρια τράπεζα ή απλώς μετατρέπουμε μια ήδη προβληματική τράπεζα σε «δεινοτράπεζα». Το καινούριο αυτό όχημα ειδικού τύπου μπορεί να έχει προδιαγεγραμμένο όριο ζωής 10 ετών όπως στην Ιρλανδία ή και μεγαλύτερο. Η τράπεζα αυτή προικοδοτείται από το ελληνικό κράτος μέσω του Μηχανισμού Στήριξης (EFSF) με κεφάλαια περίπου 3-5 δισ. ευρώ για να απορροφήσει ενδεχόμενες ζημίες.
Ακολούθως, το κράτος δίνει εγγυήσεις στη «δεινοτράπεζα», η οποία αγοράζει τα προβληματικά στοιχεία ενεργητικού των τραπεζών. Π.χ. εφοπλιστικά δάνεια, στεγαστικά κ.ά. που είναι προβληματικά (δηλαδή μη εξυπηρετούμενα). Η χρηματοδότηση μπορεί να γίνει μέσω του ΕΡΑ ή και μέσω της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις.
Σκοπός της τράπεζας αυτής είναι να διαχειριστεί τα δάνεια σε βάθος χρόνου και να μην τα πωλήσει άμεσα και στη χειρότερη στιγμή της αγοράς. Από την άλλη πλευρά οι ελληνικές τράπεζες απελευθερώνουν χώρο στο ενεργητικό τους και ίσως και κεφαλαιακές ανάγκες.
Η επιτυχία του εγχειρήματος εξαρτάται από την τιμή αγοράς των προβληματικών δανείων και την τιμή αποτίμησης που έχουν αυτήν τη στιγμή στα χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών. Τα στοιχεία του ενεργητικού δεν μπορεί να είναι ομόλογα ελληνικού δημοσίου που ήδη «χαίρουν» της εγγύησης του ελληνικού κράτους, αλλά μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο.
Συνολικά στην Ευρωζώνη έχουν δοθεί 322 δισ. για να στηρίξουν «δεινοτράπεζες» 1 τρισ. εγγυήσεις προς τραπεζικά ομόλογα/καταθέσεις, 240 δισ. για επανακεφαλαιοποίησεις τραπεζών και πάνω από 70 δισ. για έκτακτη ρευστότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη δημοσιεύσει οδηγίες προς τις χώρες - μέλη για το ποια κριτήρια και ποια διαδικασία πρέπει να ακολουθηθεί.
No comments:
Post a Comment